KINH NGHIỆM:
BUGI THAY THẾ:
Với các loại xe máy nổ , sử dụng động cơ hai thì (xăng A92-A98 + nhớt) Fuelie của HPI (loại xe Baja 5B, 5T), động cơ Zenoah…v.v Ngoài bugi (spark plug) được sử dụng riêng biệt cho các loại động cơ này là NGK CMR7H phải ship qua web/trang hobby, có thể dùng các loại có sẵn trên thị trường VN – được dùng cho xe máy/xe hơi để thay thế như sau:
– NGK C7HSA hoặc CR7HSA (loại bình thường, truyền thống). NGK CR8HSA có chỉ số nhiệt cao hơn (lạnh) để dùng cho động cơ hoạt động ở hiệu suất cao.
– NGK CR7HIX (Iridium) hoặc CR8HIX (chỉ số nhiệt cao hơn – dành cho động cơ hoạt động ở hiệu suất cao).
– NGK CR8HVX.
– Nếu là hiệu Denso thì dùng IUF22 (~ NGK CR7HIX) hoặc IUF24 (~ NGK CR8HIX).
Mấy loại này tuy dài hơn bugi gốc (CMR7H) một chút, nhưng vẫn gắn vào ok và hoạt động tốt.
Chú ý là với bugi của NGK, ký hiệu R là loại có register để chống nhiễu sóng, khá phù hợp với RC. Và con số là chỉ số nhiệt (2-12), số càng nhỏ thì bugi càng nóng (khả năng giải nhiệt kém hơn). Vd: loại bugi CR7HSA sẽ giải nhiệt kém hơn CR8HSA. Chỉ số nhiệt thấp phù hợp cho động cơ thường hoạt động ở tốc độ thấp, ít chạy nhanh, ít tải. Tuy nhiên, loại bugi mà HPI khuyến cáo dùng có chỉ số nhiệt = 7, thì mình dùng CR7HSA hoặc CR7HIX vẫn ok.
Bugi NGK CMR7H
Bugi NGK CR7HIX (thay thế).
Giá tham khảo trên thị trường VN của NGK CR7HIX là 180K; C7HSA thường là 35K, loại Iridium là 65K.
****** ****** ******
Chuẩn đoán một số vấn đề của máy 2 thì dựa vào BUGI:
– 5 kiểu bugi thường gặp đối với động cơ 2 thì.
Dính rất nhiều than (Heavy Carbon)
Động cơ này sẽ thải ra loại khói xanh dày đặc ở ống pô. Kiểm tra lại toàn bộ động cơ, có thể phải thay xilanh, piston…v.v
Dính than ướt (Wet Fouled)
Nhiệt độ của bugi bị quá lạnh hoặc bộ chế hòa khí được chỉnh ở mức quá dư (xăng).
Màu cát (Sand Glazed)
Bugi này trông rất sáng bóng. Động cơ có vấn đề với lọc gió (bị hở). Cát lọt vào bên trong động cơ thông qua lọc gió. Nhiệt độ cao của buồng đốt làm cát bị nóng chảy và tạo thành thủy tinh chung qua đầu bugi.
Nhôm chảy (Melted Aluminum)
Bugi này có những hạt nhôm nhỏ li ti chung quanh cái cách điện. Động cơ này phải chịu sự tan chảy do thời gian đánh lửa quá nhanh. Nhiệt không thể chuyển đi từ bugi đủ nhanh và điểm giữa của piston sẽ bị tan chảy gây ra lớp nhôm phủ lên bề mặt của bugi.
Màu bugi tốt nhất.
Đây là 1 bugi hoàn hảo. Màu của nó như màu nâu cà phê moca do bộ chế hòa khí hoạt động trong điều kiện tốt nhất. Mức nhiệt độ của bugi và nhiên liệu rất phù hợp với động cơ.
****** ****** ******
BUGI với động cơ 2 thì.
Đối với động cơ 2 thì, việc kiểm tra bugi quan trọng đến không ngờ. Vì vậy bạn nên kiểm tra bugi thường xuyên.
Bằng việc ‘đọc’ màu trên bugi có thể giúp ta biết được nhiều thứ về việc vận hành của động cơ. Đầu của bugi được phủ bằng lớp cách ly gốm màu trắng. Nếu động cơ vận hành hoàn hảo thì phần này của bugi sẽ sớm ngả qua màu nâu vàng nhạt/nâu đỏ sau 1 thời gian hoạt động. Nếu bugi màu xám hoặc trắng, nghĩa là động cơ xe đang vận hành quá thiếu (lean: dư gió, ít xăng) và bạn nên thực hiện những biện pháp để ngăn ngừa sự hư hỏng của động cơ. Trước tiên, phải làm sạch hệ thống nhiên liệu và tìm những chỗ tắt nghẽn. Bụi bẩn trong bộ chế hòa khí có thể gây ra việc xe của bạn chạy trong tình trạng thiếu. Kiểm tra hỗn hợp nhiên liệu xem đã hòa trộn tỉ lệ nhớt và xăng ở tỉ lệ cân đối hay chưa? Có rất nhiều yếu tố có thể gây ra việc hỗn hợp xăng và nhớt đã từng hoạt động tốt trở thành tệ hại hơn mình nghĩ. Chất lượng xăng và nhớt cũng như mật độ không khí có thể ảnh hưởng đến việc hỗn hợp hoạt động tốt như thế nào.
Máy hoạt động trong điều kiện thiếu cũng có thể bị gây ra bởi không khí lọt vào bên trong động cơ ở nơi nó không nên có. Vì vậy bạn nên tìm kỹ xem các ốc của đường ống khí và có chỗ nào bị lỏng không, có chỗ nào bị rò rỉ/thủng trong bộ chế hòa khí không, có hư hỏng trong miếng đệm và khe hở ở đâu đó. Có thể bạn cũng cần thay đổi chế hòa khí loại lớn hơn.
Nếu bugi có màu đen và dính dầu/nhớt điều này có nghĩa là động cơ đang hoạt động ở trạng thái dư (rich: nhiều xăng, ít gió) và không đốt cháy hết nhiên liệu. Vấn đề này có thể gây ra bởi có quá nhiều nhớt trong hỗn hợp nhớt và xăng, và/hoặc bugi bị mất lửa. Trước tiên, bạn nên tìm hiểu xem bugi có vấn đề gì không. Để làm việc này, chạm bugi lên thành máy và kéo máy nổ. Nếu bugi có lửa xanh nghĩa là bugi hoạt động hoàn hảo. Lắp lại bugi và chạy xe trong khoảng vài phút. Sau đó dừng xe, mở bugi ra và nhìn. Nếu bugi đen và dính dầu, thì bạn biết vấn đề không phải là nằm ở bugi. Bạn nên kiểm tra hỗn hợp nhiên liệu nhớt và xăng của mình. Nếu động cơ xe nổ không đều, âm thanh như bi tắt hoặc không chạy ngon lành, có thể bạn cần điều chỉnh hoặc thay thế chế hòa khí nhỏ hơn.
Phải luôn kiểm tra bugi để đảm bảo động cơ không hoạt động trong tình trạng quá thiếu (ít xăng/nhiều gió), dễ gây hư hỏng cho động cơ.
****** ******* ********
Điều chỉnh bộ chế hòa khí (ốc H, L, và garati).
Đối với động cơ Fuelie 26cc của Baja 5B, 5T, tuân thủ việc điều chỉnh bộ chế hòa khí theo khuyến cáo của NSX:
+ Chỉnh về mặc định (factory setting):
Ốc H (High Speed needle – dùng để chỉnh tốc độ tối đa của xe): vặn nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ cho đến khi đóng lại hẳn. Lưu ý là không dùng lực vặn quá mạnh, sẽ gây hư hỏng ốc chỉnh. Sau đó vặn ngược chiều kim đồng hồ 1 và 1/2 vòng.
Ốc L (Low Speed needle – dùng để chỉnh mức độ tăng tốc của xe): vặn nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ cho đến khi đóng lại hẳn. Lưu ý là không dùng lực vặn quá mạnh, sẽ gây hư hỏng ốc chỉnh. Sau đó vặn ngược chiều kim đồng hồ 1 và 1/4 vòng.
Lưu ý quan trọng:
– Từ vị trí H, L mặc định (factory setting), chỉ được thực hiện điều chỉnh THEO CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ đến MỨC TỐI ĐA LÀ 1/4 VÒNG !!! Nếu không sẽ gây hư hỏng do động cơ.
– Mỗi lần chỉnh, chỉ cần vặn 1/16 vòng là đủ dẫn đến thay đổi và theo dõi kết quả điều chỉnh xem đã phù hợp chưa.
– Nếu có điều chỉnh ốc L (Low Speed needle), thì sẽ phải điều chỉnh lại ốc garanti lại cho phù hợp (Idle Stop). Vì 2 ốc này có liên quan đến nhau.
Chỉnh garanti (Idle Speed): vặn theo chiều kim đồng hồ là tăng, ngược là giảm.
Loại xăng và tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu (xăng + nhớt) cho động cơ Baja 5B, 5T
– Loại xăng được khuyến cáo sử dụng là Octan 92-98 (ở VN là A92 – A98). Có thể dùng xăng A92, A95 là ok.
– Nhớt là loại đi kèm theo xe của Baja, hoặc sử dụng các nhớt pha vào xăng dành cho xe 2 thì (Nhớt 2T) có trên thị trường. Tiêu chuẩn API TC, JASO FB hoặc FC là ok (FC thì độ nhớt cao hơn). Có thể dùng loại BP Vistra, Shell Advance…
– Tỉ lệ pha trộn được NSX khuyến cáo sử dụng 25:1 (4%). Vd: Pha 1 lít xăng (1000ml) + 40 ml (cc) nhớt, 250ml xăng + 10 ml nhớt…v.v
Một tỉ lệ trộn nhiên liệu khác cũng có thể được sử dụng là 32:1 (3%), tùy vào hoạt động/động cơ của mình (tham khảo từ trang forum của hpi)
Tốt nhất là trộn hỗn hợp xăng (A92-A95) với nhớt (2T / 2-Stroke oil) theo tỉ lệ từ 25:1 đến 30:1. (Vd: Trộn 250ml đến 300ml xăng + 10 ml nhớt) là vừa.
Lưu ý:
– Nếu dùng nhiên liệu không có nhớt hoặc quá ít nhớt sẽ làm hư hỏng động cơ, giảm tuổi thọ.
– Khi đổi hỗn hợp nhiên liệu (tăng/giảm tỉ lệ hoặc loại đang sử dụng) thì có thể phải chỉnh lại bộ chế hòa khí (H, L, garanti) cho phù hợp.
– Cơ bản nhiên liệu với tỉ lệ nhớt nhiều hơn sẽ khó nổ hơn & đảm bảo an toàn/tăng tuổi thọ động cơ. Nhiên liệu với tỉ lệ nhớt ít hơn thì xe sẽ chạy mạnh hơn/động cơ bốc (leaner), sạch hơn, nhưng dễ làm hao mòn động cơ hơn. Nên trộn ở tỉ lệ phù hợp và an toàn.
– Nếu động cơ thải ra một ít khói trắng sau khi được làm nóng, nghĩa là đủ nhớt trong hỗn hợp nhiên liệu. Khi động cơ 2 thì ấm, nhớt sẽ được tách ra khỏi xăng để bôi trơn piston/động cơ. Nếu có lượng nhớt quá mức bị đốt trong động cơ, sẽ có khói màu xanh thải ra. Bạn có thể chỉnh van “choke” khi máy khó khởi động – do động cơ đang hoạt động với tỉ lệ nhớt cao (giảm lượng không khí/air vào buồng đốt động cơ). Khi máy nổ, nhớ để lại van này vị trí như cũ (nằm ngang).
Vặn van ‘choke’ ngược chiều kim đồng hồ để khởi động.
Qui tắc 10:5:5
– Kéo dây khởi động máy, tốt nhất là trong vòng 10 lần máy phải nổ.
– Nếu khó nổ (do trời lạnh, động cơ chưa nóng, lượng nhớt trong nhiên liệu hơn cao…v.v). Kéo van ‘choke’ (ngược chiều kim đồng hồ/nằm dọc), kéo dây để khởi động máy trong 5 lần. Sau đó để lại van ‘choke’ về vị trí bình thường (theo chiều kim đồng hồ/nằm ngang).
– Tiếp tục kéo, tốt nhất là máy phải nổ trong vòng 5 lần kéo! Nếu không thì phải kiểm tra lại động cơ (lọc gió, bugi, nhiên liệu…v.v để tìm nguyên nhân).
PHẢI ĐẢM BẢO LUÔN CÓ 1 ÍT KHÓI THẢI RA Ở ỐNG PÔ KHI NỔ MÁY SAU KHI ĐỘNG CƠ ĐÃ ẤM LÊN.
BỌC CHỐNG NHIỄU ĐỘNG CƠ
Lưới bọc có thể dùng kim loại nào cũng được (điện trở suất càng lớn thì phải càng dày) Đồng thì dễ cắt, uốn, hàn… Tôn dùng loại tráng thiếc cho dễ hàn. Hoặc là dùng dây đồng quấn thành 1 lớp rồi hàn 2 đầu lại với nhau. có thể ra những nơi bán linh kiện quấn nguồn transformer mua dây đồng hoặc đồng lá quấn bọc biến áp, nếu dùng dây đồng thì phải nối tắt đầu dây và cuối dây, và cái nào cũng phải tiếp xúc với vỏ máy để lấy mát
I strongly suspect that this problem becomes more significant as the sparkplug ages, but I didnt have a spare to try to see if replacement would help at all. Besides, I dont want to prematurely change sparkplugs just to keep the glitching down. This shielding method seems to work perfectly fine.